Auteursarchief: hfokker

Huub Loontjens (1906 – 1979)

Huub Loontjens olieverfschilderij

Huub Loontjens potloodtekening

Huub Loontjens (1932)

Een portret van Huub Loontjens uit Maastricht. Han van der Kop begon volgens een brief van Huub aan dit schilderij in 1932, toen hij en Han in Florence waren, tijdens het eerste stipendium na het winnen van de Prix de Rome. De opzet is met potlood en het doek is opgedeeld in vierkanten, zoals gebruikelijk in deze tijd. Het is snel geschilderd in dunne lagen verf.

Het schilderij kwam niet af. Han werkte in deze tijd ook aan het schilderij ‘De Engelsman’, een werk van Titiaan in het Palazzo Pitti, dat hij kopieerde in opdracht van de Rijksakademie.

Huub en Han waren goede vrienden die elkaar leerden kennen in Maastricht. Samen met de zusters Rina en Mia van Haaren was er een hechte vriendschap die ook met briefwisselingen in stand werd gehouden. Huub en Mia bezochten Han van der Kop in Italië, Venetië, Florence en Sienna. Mia vertrok eerder terug naar Nederland dan Huub. Correspondentie uit deze tijd is bewaard gebleven.

Toussaint Joseph Hubert Loontjens trouwde in 1935 met Maria Elisabeth Adriana (Marie) Wisman. Marie wilde zo gauw mogelijk weg uit Maastricht, het Limburgse en katholieke beviel haar niet. Toen er een kans kwam op een beurs om in Amsterdam aan de Rijksakademie te kunnen studeren was dat de oplossing. Er ging in deze periode een hele groep Limburgers naar Amsterdam, met onder andere Ger Lataster (kunstschilder), Jan Hul (kunstschilder) en Huub Levigne (graficus, glazenier).

Huub vervolgde zijn opleiding aan de Rijksacademie in Amsterdam (1935-1942), waar hij les kreeg van Heinrich Campendonk (monumentale kunst) en Johannes Hendricus Jurres (tekenen). Van 1946 tot 1971 was Loontjens lector bij de monumentale afdeling van de Academie.

Loontjens maakte muurschilderingen, glas in lood, glas in beton en mozaïeken. Hij had een eigen atelier in Amsterdam, waar hij – samen met zijn vrouw – ook werk uitvoerde van Berend Hendriks. Werk dat Loontjens ontwierp voor buiten de Amsterdamse regio, liet hij uitvoeren bij het atelier van Willem Bogtman in Haarlem, Hubert Felix in Maastricht en de gebroeders Den Rooijen in Roermond. Loontjens was lid van De Onafhankelijken, waarmee hij ook exposeerde, en het Algemeen Katholieke Kunstenaars Verbond.

Harry Loontjens is de zoon van Huub. Via zijn bemiddeling kwam dit schilderij van zijn vader bij de collectie werken van Han in Schoonhoven. Hij schrijft dat het schilderij altijd in het atelier van zijn vader heeft gehangen. Daar was ook een serie ingelijste modeltekeningen van Han, die deels nog steeds in de familie zijn. Ook is er een portret van Mia van Haaren, ‘voor Hub’.

Na het overlijden van Huub is het schilderij bij de vrouw van Huub in huis gebleven, ook toen zij verhuisde naar het Rosa Spierhuis. Na haar overlijden kwam het schilderij bij een dochter, waar het altijd aan de muur heeft gehangen en ook weer meeging naar het Rosa Spierhuis. De familie Van Hellemondt heeft het schilderij in juni 2025 afgestaan ten gunste van de collectie van de Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Schoonhoven.

Harry herinnert zich ook de assistent van de danseres Gertrud Leistikow. Lia Kudlic in haar duidelijk zelf gemaakte kleren, een gebreide band rond haar hoofd met tijger tanden. Ze rookte soms een sigaret en dronk een borrel terwijl je kon zien dat zij dat niet gewoon was. ‘Onthecht’ is het woord waaraan Harry denkt als hij over Lia spreekt. Lia was een vriendin van Han en later ook van de familie Loontjens. Zij woonde naast de Rijksakademie. Als kind kwam hij ook bij de Nina en Ambrosius (Broos) Baanders. Zij was beeldhouwer en medailleur. Zij behoorden tot een groep mensen van de moderne cultuur. Lia Kudlic woonde aan het eind van haar leven in huis bij Igor (Bogdan) Jongman, de zoon van Gertrud en zij is daar ook overleden.

Schenking etsplaat Andreas Valentin

Aan de Historische Vereniging Schoonhoven is een koperen etsplaat geschonken met de afbeelding van Andreas Valentin door Han van der Kop. De originele tekening maakt deel uit van de collectie. Deze is overgebracht op de koperen plaat door de oom van Han, wellicht nadat hij in 1931 is overleden.

Ferdinand (Fer) Hoogendijk was tekenleraar op de Teekenschool in Schoonhoven. De huidige vakschool kwam voort uit deze opleiding. Han heeft een jaar les gehad op de Teekenschool. De kleindochter van Ferdinand vond de etsplaat samen met een stapeltje afdrukken van deze ets op de zolder van het ouderlijk huis. Ze hebben daar negentig jaar onbeschadigd gelegen. Mevrouw N. Hoogendijk schenkt de etsplaat en de afdrukken met de opdracht deze te verkopen op de tentoonstelling ‘Het leven en werk van Han van der Kop‘ in 1924 in Schoonhoven.

Voor € 30,00 is een afdruk te koop, inclusief verzendkosten en in een kartonnen koker. De opbrengst vloeit direct door naar het restauratiefonds. Stuur een berichtje naar ons

       

De etsafdruk, 240mm x 355 mm                                              De oorsptekening

Expositie Leven en werk Han

Kennismaking veiling van werken van Ad van der Kop

Het heeft tien jaar geduurd maar er is weer een expositie over het Leven en Werk van de kunstenaar Han van der Kop. Na Gouda dit voorjaar is nu Schoonhoven aan de beurt. De meest uitgebreide en informatieve expositie ooit over deze unieke en tragische collectie. Er wordt in Schoonhoven vooral ingezoomd op zijn prachtige schilderijen maar ook tekeningen en ander materiaal is te bewonderen. De lang verloren gewaande gouden medaille van de Prix de Rome is ook te zien. Mis deze unieke kans niet want de kijkdagen zijn beperkt.

Han van der Kop werd in 1903 in Schoonhoven geboren. Al op jonge leeftijd werd zijn excellent talent voor tekenen duidelijk. Hij volgde een opleiding aan de Rijksakademie in Amsterdam en ontmoette daar de grote kunstenaars van zijn tijd. In 1931 won hij de Prix de Rome voor schilderkunst. Hij overleed in 1934.

In 2022 droeg de Gemeente Krimpenerwaard op verzoek van de erfgenamen de schilderijen uit de Collectie van der Kop over aan de Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Schoonhoven. Hiermee kwam na jaren duidelijkheid over de toekomst van dit deel van de collectie.

Met trots presenteert de Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Schoonhoven in samenwerking met de Historische Vereniging een selectie schilderijen van Han van der Kop. Hiervan zijn er inmiddels tien gerestaureerd en het plan is ook de resterende zeventien schilderijen te restaureren. Met deze expositie verantwoordt de stichting haar doelstelling om de collectie Han van der Kop te behouden en biedt belangstellenden een unieke kans hiervan getuige te zijn.

Ad van der Kop
Van broer Ad van der Kop zijn ook een aantal schilderijen te zien. De SBCES zal een eerste deel van vijfenzestig schilderijen via een lokale veiling gaan afstoten en laat belangstellenden nu alvast met deze schilderijen kennismaken. Met de opbrengst van de veiling wil zij de kerncollectie behouden.

Lezing kunsthistorica Janita Baron

Kunsthistorica en conservator Janita Baron geeft op donderdagavond 6 juni 2024 een gratis lezing bij de expositie. Ze schetst het leven van Van der Kop tegen de achtergrond van zijn tijd, de jaren ’20 en ‘30 van de vorige eeuw.  U maakt kennis met mannelijke en vrouwelijke kunstenaars die de toon zetten en de (on)mogelijkheden op hun pad.

De lezing is van 19.30  tot 21.30 uur in de Steenlandzaal op de begane grond van de Chocoladefabriek.

Prix de Rome 1931 teruggevonden

In de laatste brief van Johanna van der Kop aan de gemeente Schoonhoven belooft zij dat ook de medaille van de prix de Rome aan Schoonhoven zal worden geschonken. Een achttien karaats gouden munt. In de jaren ’70 raakt deze al eens zoek maar wordt teruggevonden. Vanaf de jaren ’80 weet niemand meer waar de prestigieuze prijs is gebleven.

In januari 2024 duikt deze Prix de Rome onverwacht toch op. In een verhuisdoos die na de verhuizing van het stadsarchief in de jaren ’80 naar Gouda en weer later naar Moordrecht is gegaan, maar nog ongeopend was. Nog een geluk dat het Streekarchief Midden-Holland in deze tijd weet wie Han van der Kop was: zij kregen in 2015 de vraag om al zijn tekeningen geconserveerd te bewaren (en zijn trots dat er naast vooral teksten ook kunst wordt bewaard).

Door oplettendheid werd de Prix de Rome herkend want op de medaille zelf komen deze woorden niet voor!

Voorzijde: Wilhelmina koningin der Nederlanden

Achterzijde: Wedstrijd in de schilderkunst aan de Rijks-academie van beeldende kunsten aan H.J.E. van der Kop 1931

Meer informatie: Rijksdienst Cultureel Erfgoed over de prix de Rome


Gemeente draagt schilderijen over

Op 12 april 2022 heeft de gemeente Krimpenerwaard bij vertegenwoordiging van wethouder Bening de 136 schilderijen uit de Collectie van der Kop overgedragen aan de Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Schoonhoven. Hiermee kwam een eind aan een jarenlange discussie over de toekomst van de schilderijen. Al in 2018 gaf de gemeente aan de schilderijen te willen vervreemden. Onder de schenkingsakten uit 1957 en 1964 met Johanna van der Kop moest er eerst een publicatie verschijnen in het Staatsblad, waardoor rechthebbenden of musea bezwaar konden aantekenen.

Toen bleek dat er testamentair rechthebbenden waren is de Historische Vereniging Schoonhoven met hen in gesprek gegaan met als uitkomst dat de schilderijen allemaal over zouden gaan naar de stichting. Verder werden een aantal bruiklenen overeen gekomen. Vanaf dat moment is de stichting eigenaar en kan zij vrijelijk verder gaan met een toekomstplan. Dit omvat restaureren, conserveren, exposeren en afstoten van werken buiten de kerncollectie. Die is al in 2014 vastgesteld en betreft alleen schilderijen van Ad van der Kop.

Fotoalbum in Rijksmuseum ontdekt

In het beeldarchief van het Rijksmuseum zijn opnieuw foto's ontdekt met opnames van Ad, Johanna en Han van der Kop. Ook andere familieleden zijn hier op te zien.

Het fotoalbum in groene linnen band met op het voorplat het woord 'Album' gedrukt, bevat twaalf kartonnen bladen waarin tweeëntwintig foto's in passe-partouts gestoken zijn. Het zijn allemaal jeugdfoto's van de kinderen van de familie Van der Kop uit Schoonhoven, te weten de tweeling Ad (1901-1963) en Johanna (1901-1964), hun jongere broer Han (1903-1934, winnaar van de Prix de Rome voor schilderkunst in 1931) en van hun moeder Wilhelmina Gerarda (Mien) Hoogendijk en familieleden. Veel opnames zijn vermoedelijk gemaakt door vader Willem Carel van der Kop.

Behalve de directe familie van de kunstenaars, zijn ook ouders, broers en zussen van Willem Carel van der Kop en Mien Hoogendijk met hun kinderen te zien. Lang niet alle personen zijn te achterhalen maar met de hulp van gezinskaarten uit 1900 valt er wel iets te duiden.

Het familiealbum is afkomstig uit het bezit van kunstenaar Ad van der Kop.

Het fotoalbum als pdf bekijken

Website van Het Rijksmuseum

Haastrecht nieuw onderkomen

In februari heeft de gemeente Krimpenerwaard het leegstaande raadhuis van Haastrecht aangewezen als nieuwe tijdelijke locatie van de Collectie van der Kop. Dit idee ontstond na een overleg in november 2015 en werd voorgesteld door burgemeester Tjerk Bruinsma.

Begin april zijn 128 schilderijen van de Collectie van der Kop - allemaal op 5 na, want 3 van Han en 2 van Ad hangen nog in het stadhuis van Schoonhoven en 3 zijn in het Streekarchief van Moordrecht - naar Haastrecht getransporteerd.

Vanaf dat moment kon de collectie gesorteerd worden. Er is een deel van Han van der Kop, bestaande uit 27 schilderijen, en een deel van Ad van der Kop, bestaande uit 44 schilderijen, welke tot de zogenoemde kerncollectie behoort. Dat zijn dus 71 schilderijen.

De veiling van 65 (66 - 1 verkocht) werken van Ad van der Kop (60% van het totaal) kan vanuit deze locatie plaats gaan vinden. Voor de 63 (71 - 3 in het Streekarchief Moordrecht - 5 in langdurig bruikleen) moet nog een oplossing worden gevonden. Er is belangstelling voor drie schilderijen getoond door het Limburgs Museum.

Ook alle tekeningen van Han en Ad blijven behoren tot de kerncollectie. Daarvoor is al eerder een vaste plek gevonden in het nieuwe depot van het Streekarchief Midden-Holland in Moordrecht.

Eind mei zal het college van burgemeester en wethouder en betrokken ambtenaren de collectie zelf komen bekijken. Daarna zal een plan van aanpak worden opgemaakt.

Schilderijen na vijftig jaar verplaatst

Het stadhuis van de voormalige gemeente Schoonhoven wordt grondig gerestaureerd. Vanaf maart 2015 staat het in de steigers.

Ook de zolder en het dak worden onder handen genomen. Daarom moesten de schilderijen in allerijl van de zolder worden verplaatst, waar ze de afgelopen vijftig jaar opgeslagen waren.

De nieuwe gemeente heeft besloten dat de schilderijen niet terug zullen gaan naar de zolder. Alles staat nu in plastic ingepakt op steekwagentjes te wachten in een lege kantoorruimte van het stadhuis. Er betere oplossing laat lang op zich wachten.

Ondertussen zijn de schilderijen verre van ideaal opgeslagen en onbereikbaar voor de doorgang van het proces, waaronder de veiling van 67 werken. Het is te verwachten dat de nieuwe gemeente snel met een plan komen gaat zodat dit beeld tot het verleden hoort.