Auteursarchief: hfokker

Schetsboekje van Han duikt op

Opnieuw duikt er een schetsboekje op, deze keer helemaal van Han van der Kop zelf. Hij schonk het kleine boekje in 1929 aan zijn goede vriendin Ro Mogendorff. Van haar en haar onafscheidelijke hondje is in het boekje zelf een tekening aanwezig, gemaakt in rood krijt.

Ro Mogendorff (1907 - 1969) is een tekenares van joodse afkomst. Han leert haar vanaf 1924 kennen op de Rijksakademie in Amsterdam en er ontstaat een innige vriendschap tussen beiden. In 1926 ontvangt zij, net als Han, de Cohen Gosschalkprijs. Meer informatie over Ro Mogendorff op de website www.romogendorff.nl.

Sjeng van Dalsum is de zoon van acteur Albert van Dalsum (1889 - 1971) en erft het schetsboekje van zijn tante. Op zijn verzoek wordt het boekje nu aan de Collectie van der Kop toegevoegd. Voordat het naar de tekeningen in het Streekarchief gaat, is het eerst gefotografeerd voor de website.

Zoek onder Oude standplaats op GELKA Schetsblok

Mida Schutte uit Bloemendaal

In juni 2015 ontmoet ik Mida Schutte (14 januari 1927), het meisje van het portretje van Han uit september 1933. Met haar 88 jaar heeft zij nog een levendige herinnering van Han van der Kop, die in 1933-1934 vaak bij haar ouders Ger Schutte en Fien Veth verbleef. Zij vertelt dat Han zich bij hen op zijn gemak voelde en er altijd vrolijk was. In het huis van Mida zijn tekeningen aanwezig van haar ouders en grootouders en van haarzelf. Ook een tekening van een ruiter op paard die Han aan haar gaf, hangt in haar woonkamer. Bovendien bezit Mida een levensgroot naaktschilderij van haar moeder.

Het huis van de tandarts in Bloemendaal is in de jaren twintig / dertig een verzamelplek voor kunstenaars van diverse kunstvormen. Zo herinnert Mida zich de namen van Chris Lebau, Sem Hartz (tekenaar), Frans Balkon (schilder), Laurentius (Laurens) Bleeker (schilder, glasschilder, tekenaar en ontwerper, Beverwijk 1905-1951), Adri Grootens (schilder), Reint Sasburg (fotograaf), Joma Sasburg (balletdanseres) en Albert Loots (schilder). Zij worden de Bloemendaalse Kunstkring genoemd. Tot diep in de nacht wisselen zij uit, filosoferen over kunst of beoefenen deze met toneel, gedichten, verhalen en muziek. De familie Roland Holst woont tegenover de familie Schutte en zij hebben elkaar goed gekend. De familie Schutte-Veth heeft via de stamboom van moeder een connectie met de schilder en tekenleraar Jan Pieter Veth (1864-1925); hij is een neef van overgrootvader Huibert Willem Veth (1833-1909).

Han verblijft tussen 1933 en 1934 vaak bij de familie van tandarts G.F. (Ger) Schutte en Afida Theresa Hendrika (Fien) Veth aan de Bloemendaalseweg 11, waar hij tekeningen maakt van opa Regorius Veth, opa Marinus Schutte, oma Mida Schutte-Boom, vader Ger Schutte, moeder Fien Veth en dochtertje Mida. Hij schildert ook een levensgroot naakt van Fien. Met de kleine Mida van zes heeft hij een innige band, hij vertelt haar voor het slapen gaan vaak een sprookje of verhaaltje. Zij beschrijft hem (in 2015) als een warme persoonlijkheid die altijd tijd voor maakte. Ook weet zij nog dat Han zijn tekeningen in een verbluffend snel tempo maakte. In slechts enkele minuten tijd kan hij een portrettekening maken. Han is hier graag omdat hij er helemaal zichzelf kan zijn. Hij heeft er zelfs een ruimte waar hij werkt aan zijn schilderij en tekeningen.

Ger Schutte, de vader van Mida, begint op 48 jarige leeftijd met judo en richt de KENnemer AMateur JUdoclub (KENAMJU) op. Het is één van de eerste amateurjudoclubs van Nederland. In 1970 werd zij overgenomen door Cor van der Geest. Twee jaar later werd het Sportcentrum Kenamju geopend aan de Gedempte Oude Gracht in Haarlem. Inmiddels kunnen daar zo'n twintig verschillende sporten beoefend worden. In 1985 opende de sportschool een vestiging in Zandvoort en sinds 1995 heeft zij een dependance in Heemstede.

Mida Schutte is in Bloemendaal ‘de mevrouw met de slippers'. Zomers en 's winters loopt zij erop en zodra het kan gooit zij deze uit, want het liefst loopt ze op blote voeten. Als bewegingslerares heeft zij zich verdiept in de basis van ons lichaam, de voet, en daarover een eigen visie en therapie ontwikkeld. Mida ziet het als haar missie mensen weer 'op hun voeten te zetten'. Daarmee stoppen kan zij niet. Toon Kortooms schreef in 1985 een boekje over haar werk met de titel "Mijn vrouw kan weer lopen', wat ook werkelijk gebaseerd is op zijn ervaring en die van anderen. Liefkozend noemt hij haar 'de tovenares van Bloemendaal' maar Mida vindt de naam 'tante Muis' die kinderen haar gaven het leukst. Lees meer: www.midaschutte.nl

Mida is ook genomineerd voor de 10vanMax (Omroep Max)

Voor de biografie van Han van der Kop gaf Mida heel bijzondere details prijs. Deze worden meegenomen in het verhaal achter de Collectie van der Kop.

Voor tekeningen van de familie Schutte kunt u het zoekwoord 'schutte' intypen op de pagina 'Collectie in beeld'. Ook vind u daar enkele foto's van de familie Schutte en kunt u de tekeningen daarmee vergelijken.

Nieuwe tekeningen Han ontdekt

Bij de inrichting van het nieuwe Gouwedepot (van o.a. het Streekarchief Midden-Holland) ontdekte medewerker Joke Radstaat een schriftje met onbekende tekeningen van de jong overleden kunstenaar Han van der Kop. Het schriftje behoort tot de nalatenschap van ene familie Holst.

Het bevat elf kleine jeugdtekeningen van de in Schoonhoven geboren tekenaar / schilder, die als kind al verbazingwekkend getalenteerd was. Van Han van der Kop (1903-1934) bestaat een omvangrijke collectie welke al in 1958 in het bezit van de gemeente Schoonhoven is gekomen. Dit jaar zijn de werken allemaal gedigitaliseerd en op een website geplaatst. De nieuwe tekeningen zijn daar nu ook te zien. (zoekterm: Familie Holst of Streekarchief Midden-Holland)

Binnenkort zal ook de collectie, na een verblijf van ruim vijftig jaar, de zolder van het oude Schoonhovense stadhuis verlaten, om voortaan te worden bewaard in het nieuwe Gouwedepot in Moordrecht.

PB056    PB057    PB058

Klik hier om het schrift te bekijken

Opslaan en afstoten (veilen)

IMG_1699

Foto: De werkgroep die de afgelopen twee jaar zoveel voor de collectie heeft kunnen doen.

De schilderijen en tekeningen liggen sinds begin jaren zestig op de zolder van het oude Stadhuis in Schoonhoven. Tussen vocht en stof opgeslagen is dit nooit een goede plek voor de werken geweest. Met de herindeling van de gemeente Schoonhoven op komst lijkt er eindelijk een oplossing in zicht.

De schilderijen van Ad van der Kop zijn door deskundigen bekeken en geselecteerd. Van de 111 schilderijen zal 60% worden afgestoten. Dat betekent dat dat 68 schilderijen van Ad worden vrij gegeven voor veiling en verkoop. Op dit moment is nog niet duidelijk hoe dat precies zal gaan. De opbrengst zal in elk geval worden ingezet voor het behoud van de kerncollectie.

De kerncollectie zal bestaan uit 69 schilderijen, 26 van Han van der Kop (allemaal) en 43 van Ad van der Kop. Ook alle tekeningen van Han en Ad blijven behoren tot de kerncollectie. Het opbreken van de collectie doet natuurlijk pijn, maar het is niet haalbaar alle schilderijen aan te houden. Er zal van het werk van Ad van der Kop een representatief deel (40%) overblijven.

Er wordt geprobeerd om de 69 schilderijen onder te brengen in het depot in de omgeving van Schoonhoven. Voor de tekeningen is een plek gevonden in het nieuwe depot van het Streekarchief Midden-Holland in Moordrecht.

Twee werken permanent zichtbaar

Op donderdag 20 november 2014 wordt de voormalige Turfkelder onder het Stadhuis van Schoonhoven heropend. De gerestaureerde historische ruimte krijgt een nieuwe functie waarbij ook ruimte is voor twee werken van Han van der Kop, als vertegenwoordigers van de Collectie van der Kop.


Zelfportret van Han van der Kop
Han van der Kop (1903 – 1934)

Landschap met hoge bomen
Han van der Kop (1903 – 1934)

Conditie rapport schilderijen Han

Pien Korte van Lapis Lazuli maakte in opdracht van de Gemeente Schoonhoven voor elk van de 37 schilderijen van Han van der Kop een conditie rapport op. Aan de hand van deze rapporten zal de komende jaren geprobeerd worden – middels nog te verwerven gelden – de conditie van de werken te verbeteren zodat zij weer op een waardige wijze gepresenteerd kunnen worden.

Informatie over Lapis Lazuli

conditierapport

Expositie en lezingen

In de maanden april t/m juni 2014 is in de Openbare Bibliotheek Schoonhoven een uniek overzicht van een deel van de Collectie van der Kop te zien geweest. Niet eerder vertoonde tekeningen van Han van der Kop uit zowel zijn kindertijd als academietijd, en minder bekende olieverfschilderijen van Ad van der Kop (alleen in april).

Op dinsdagavond 8 april vond er een lezing plaats in het Historisch Ontmoetingspunt over de collectie en het leven van de schilders. Met name Han, de Academietijd en de link met Schoonhoven kwamen naar voren. Het verhaal van 2011 werd ‘herteld’ met nieuwe feiten en inzichten. De lezing werd op woensdagmiddag 16 april ook speciaal voor de Kunstgroep van SWOS aan de Oranjeplaats gehouden.

Op donderdag 17 april vond in Schoonhoven een workshop plaats die door de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed werd geleid. Het doel van de workshop was het komen tot een waardering van de collectie en een aanzet te geven voor het maken van een collectieplan. Tien deelnemers van binnen en buiten Schoonhoven hebben vanuit hun eigen deskundigheid de collectie onder de loep genomen. De bijeenkomst was besloten en werd gehouden in de bibliotheek en in Raadszaal van het stadhuis.

Verdwenen schilderij duikt op

Toen eind mei 2014 de huisartsenpraktijk en zorginstelling Vierstroom haar pand aan de Spoorstraat opruimden vanwege de verhuizing, dook toch ineens het schilderij ‘Seringen’ van Ad van der Kop op. Eerder al werden daar twee tekeningen van Han van der Kop gevonden. In de jaren tachtig zijn drie werken door de gemeente uitgeleend maar deze bruikleen is nooit goed omgeschreven. In 2003 werd al geconstateerd dat de werken zich niet in de collectie bevonden maar elders aan de muur hingen. Begin 2014 zijn twee werken van Han terug gehaald om te fotograferen en weer bij de collectie te voegen. Nu is ook het laatste werk weer in de collectie. Hoeveel werken er nog buiten de collectie zijn, doordat zij in de jaren hiervoor ontvreemd zijn, is onduidelijk.

LS657

17 nieuwe foto’s

Vandaag werden er 17 nieuwe familiefoto’s aan de database toegevoegd. Ze werden gevonden in een oud fotoalbum van ‘Tante Bertha’.

Deze Bertha van Klaveren is in Schoonhoven een begrip. Als schooljufrouw is zij in 1909 getrouwd met Jacob van Klaveren. Ze hebben een slagerij in de Lopikerstraat 21 en krijgen daar in 1911 hun zoon Benjamin (Benno). Oom Ferdinand Alexander Hoogendijk is getuige bij de aangifte. Wanneer de oorlog uitbreekt – zij zijn al op leeftijd – duiken zij onder bij het gezin In ’t Veld en Bunschoten. Hun zoon, die al uit huis is en pianist is, duikt onder in Rotterdam. Hij wordt in 1943 opgepakt, op straat gesmeten en door de Duitsers met een auto overreden, volgens het verhaal dat Bertha overlevert aan de familie Dooreleijers. De overlijdensakte vertelt dat hij overleed aan een nierontsteking. Jacob van Klaveren, geen gemakkelijke man, overlijdt in 1946. Bertha verliest een zusje in Westerbork en een zusje in Auschwitz en blijft alleen achter. Het pand wordt verkocht aan de familie Doorelijers die er een snackbar van maken en er enkele kamers verhuren. Tante Bertha blijft bij hen wonen en wanneer je in de snackbar staat, zie je haar in het achterkamertje zitten.” Wanneer de familie Doorelijers verhuist naar een andere woning, verhuist tante Bertha mee. Zij is een geliefde vrouw die in 1964 (in hetzelfde jaar als Johanna) overlijdt en als laatste Jood in Schoonhoven wordt begraven op de joodse begraafplaats.

Het album is in bezit gekomen van een dochter van de familie Doorelijers en zij wist niet welke mensen er op de foto’s stonden. Het zijn hele persoonlijke foto’s van moeder en de volwassen kinderen Van der Kop, vaak ook samen met tante Bertha, die geen echte tante was maar zo door de halve stad genoemd werd. Uit de foto’s blijkt dat er een intieme band bestond. Johanna noemt ’tante Bertha’ in een brief van 2 april 1958 ‘onze liefste tante’. Die is dan al 82 jaar oud. Wel heel bijzonder is een foto van het graf van Han van der Kop op Zorgvlied in Amsterdam. Ook blijkt dat de familie wat had met honden.

Wij zijn op zoek …

In 1925 wordt van Han een werk aangekocht in het kader van de Cohen Gosschalk prijs. Het gaat om een zittend vrouwelijk naakt, bijna van voren gezien, met de rechterhand in de schoot en rechtervoet over linkervoet, een donkere draperie en oosters kleed ligt op de grond (formaat 143cmx102cm).

In 1926 wint hij de Cohen Gosschalk prijs met een portret van een naakte vrouw, staand op haar rechterbeen, van voren gezien, met kort zwart haar en kijkend naar wat zij in haar rechterhand heeft (formaat 171cmx75cm).

Beide schilderijen behoren NIET tot de Collectie van der Kop en we zouden graag willen weten waar de werken zich vandaag bevinden! Van het werk uit 1926 is wel een fotoreproductie bekend. Mocht iemand weten waar deze of andere werken van Han van der Kop zich bevinden, of wellicht in uw bezit zijn, dan zouden wij dat heel graag vernemen. 

LS544